ALES, Yükseköğretim
kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve
eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına açıktan veya öğretim elemanı dışındaki
kadrolardan naklen atanabilmek için ve doktora eğitimi için girilmesi gereken
bir sınavdır.
Akademik Personel
ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (ALES), 78 sayılı
Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanları Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnameye, 5538 sayılı Kanunla eklenen Ek Madde 8 uyarınca, yükseköğretim
kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici
ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına yapılacak atamalarda; ülkemizde
lisansüstü eğitime girişte; yurt dışına lisansüstü eğitim için gönderilecek
adayların seçiminde ilgili kurumların kullanacakları puanları sağlayan sınav
sistemidir.
ALES'te köklü değişiklik
yapılmıştı
7 Eylül 2018
tarihinde yapılan açıklamada, Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitime Giriş
Sınavı'nın test ve soru sayıları azaltıldı, süresi kısaltıldı ve geçerlilik
süresi 3 yıldan 5 yıla çıkarıldığı belirtilmişti.
YÖK'ten yapılan
yazılı açıklamaya göre, ilk kez 1997'de Lisansüstü Eğitime Giriş Sınavı (LES)
adıyla yapılmaya başlanan ALES, kurulun 2 Şubat 2007 tarihli toplantısında,
yükseköğretim kurumlarında öğretim üyesi dışındaki öğretim elemanı kadrolarına
atanmak için yapılması gereken sınavla birleştirildi. Sınavın adının Akademik
Personel ve Lisansüstü Eğitime Giriş Sınavı olmasına karar verildi ve daha
sonra da bu adla yapılmaya başlandı.
YÖK, ALES'in
kapsamına, soru sayısına ve sınavın süresine yönelik adayların eleştirilerini
değerlendirdi.
Kurul, adayların
ALES sayısal, sözel ve eşit ağırlık puanları hesaplanırken, Sayısal-1,
Sayısal-2, Sözel-1 ve Sözel-2 testlerine verilen ağırlıkların farklılık
göstermesi ve testlerden birinin, ilgili puan türüne hiç etkisinin olmaması,
adayların test puanlarını anlamada ve lisans üstü eğitim başvurularında
karışıklıklara yol açması gibi eleştirileri de dikkate aldı.
Özellikle ALES eşit
ağırlık puanlarının hesaplanmasında, sözel ve sayısal testlerin eşit olarak
dağılım göstermemesi, yani eşit ağırlık puanlarının hesaplanmasında sayısal
testinin yüzde 60, sözel testinin yüzde 40 etkili olması, sözel alanlardan
gelen adayların aleyhine bir durum olarak sıklıkla dile getirilirken, yapılan
değişiklikle bu durum giderildi.
ALES 2 bölüm olacak
YÖK, ALES'te test
sayılarını azalttı. Sözel-1 ve Sözel-2 ile Sayısal-1 ve Sayısal-2 testleri
ayrımı ortadan kaldırıldı. 4 testten oluşan ALES, "Sözel" ve
"Sayısal" olmak üzere 2 bölümden oluşacak.
Yeni ALES'te
belirlenen testlerin içeriğine ilişkin de yeni düzenlemeler yapıldı. ALES sözel
testi, sözcükte, cümlede ve parçada anlam, cümle ve metni tamamlama, kesin
yargıya ulaşma, düşünce akışını bozan ifadeyi bulma ve parçada anlam bütünlüğü
sağlama gibi başlıklar altında yer alan sorulardan oluşacak. Burada adayların
temel dil bilgisi becerilerinin yanı sıra daha çok sözel akıl yürütme
becerilerini ölçmek amaçlanıyor.
ALES sayısal testi ise temel
matematiksel işlemler, matematiksel ilişkilerden yararlanma, tekli, ikili ve
üçlü problemler ve geometri gibi başlıklar altında yer alan soru alanlarını
içerecek. Adayların sıralama, çözümleme, analiz etme, yorumlama ve mantıksal
akıl yürütme gibi daha çok ileri düşünme becerileri ölçülecek.
100 soru 2,5 saatte çözülecek
Yeni ALES'te soru
sayısı azaltılarak, soru başına düşen süre artırıldı. Bununla birlikte toplam
sınav süresi kısaltıldı. 160 soru ve 180 dakikadan (3 saat) oluşan sınav, yeni
düzenlemeyle 50'şer sorudan oluşan sözel ve sayısal iki ayrı testten meydana
gelecek.
Toplamda 100
sorudan oluşan sınavın süresi, 150 dakika (2,5 saat) olarak belirlendi. Bu
düzenlemenin sınav stresinin azaltılmasına katkı sağlaması bekleniyor.
Eşit
ağırlıklandırılmayan ALES eşit ağırlık puanı konusunda değişiklik yapıldı. ALES
sayısal ve ALES sözel puanının hesaplanmasına yönelik ağırlıklar değiştirilmemekle
birlikte, ALES eşit ağırlık puanının hesaplanmasında sayısal testinin yüzde 50,
sözel testinin de yüzde 50 etkili olmasına karar verildi.
ALES'in geçerlilik
süresi
Yükseköğretim
Kurulu (YÖK), Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitime Giriş Sınavı'nın (ALES)
test ve soru sayılarının azaltıldığını, süresinin kısaltıldığını ve geçerlilik
süresinin 3 yıldan 5 yıla çıkarıldığını bildirdi.
ALES 81
ilde yapılacak
ÖSYM Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavları'nda
(ALES) "bin altı kota" uygulamasını kaldırdıklarını belirterek,
ALES'in 81 ilde yapılacağını açıklamıştı.
ALES ve e-ALES 2019 SINAV TARİHLERİ:
ALES
2019 İlkbahar ve 2019 ALES 2 , ALES Sonbahar ,e-ALES 2019 başvuru ve sınav
tarihleri aşağıda verilmiştir.
2019 ALES İlkbahar:
·
Başvuru Tarihleri: 05 Mart 2019 – 13 Mart 2019 / Geç Başvuru: 28 Mart
2019
·
Sınav Tarihi: 05 Mayıs 2019
2019 ALES 2:
·
Başvuru Tarihleri: 09 Temmuz 2019 – 17 Temmuz 2019 / Geç Başvuru: 31
Temmuz 2019
·
Sınav Tarihi: 22 Eylül 2019
2019 ALES Sonbahar:
·
Başvuru Tarihleri: 17 Eylül 2019 – 25 Eylül 2019 / Geç
Başvuru: 08 Ekim 2019
·
Sınav Tarihi: 17 Kasım 2019
2019 ALES Sayısal bölümde 50 ve Sözel bölümde 50
soru olmak üzere toplam 100 sorudan oluşmaktadır. 2019 ALES süresi 150 dakikadır.